Μουσεία - Μνημεία - Αρχαιολογικοί Χώροι

Ο “Χριστός της Ιερουσαλήμ” είναι μία τρίκλιτη παλαιοχριστιανική βασιλική, που βρίσκεται στην περιοχή Λιμνιώτισσα, σε απόσταση 200 μ. δυτικά της Χώρας Καλύμνου, δίπλα στην ασφαλτοστρωμένη οδό που οδηγεί από τη Χώρα προς τον Πάνορμο.

Στην ευρύτερη περιοχή όπου περιλαμβάνεται και η παλαιοχριστιανική βασιλική του Χριστού της Ιερουσαλήμ απλωνόταν κατά τους προχριστιανικούς χρόνους το τέμενος του Δηλίου Απόλλωνος, του προστάτη και πολιούχου θεού της Καλύμνου. Σύμφωνα με επιγραφικές μαρτυρίες ο χώρος αποτελούσε το πολιτικό και θρησκευτικό κέντρο της αρχαίας Καλύμνου. Εδώ υπήρχαν οι ναοί του Απόλλωνα και του Ασκληπιού, Θέατρο, Γυμνάσιο, Βουλευτήριο. Η επικράτηση του χριστιανισμού μετά από τους διωγμούς των Ρωμαίων αυτοκρατόρων επέφερε το κλείσιμο και την καταστροφή του Ιερού. Η βασιλική οικοδομήθηκε τον 5ο αι. μ.Χ., καταστράφηκε πιθανότατα στα μέσα του 6ου αι. από σεισμό και επισκευάστηκε στη συνέχεια, ενώ 40 μ. νοτιοανατολικά της οικοδομείται μία ακόμη βασιλική, η Αγία Σοφία. Τον 7ο αι. εγκαταλείπεται λόγω των αραβικών επιδρομών.

Από τη βασιλική του Χριστού της Ιερουσαλήμ έχει αποκαλυφθεί μόνο το ανατολικό τμήμα από τις ανασκαφές του Άγγλου Ch. Newton και του Ιταλού M. Serge το 1937. Σε καλή κατάσταση διατηρείται η αψίδα του ιερού βήματος σε ολόκληρο το ύψος της. Ως οικοδομικό υλικό έχουν χρησιμοποιηθεί αρχιτεκτονικά μέλη και ενεπίγραφοι δόμοι από οικοδομήματα του αρχαίου ιερού του Δηλίου Απόλλωνα που προϋπήρχε στον ίδιο χώρο. Το κεντρικό κλίτος είναι στρωμένο με μεγάλες μαρμάρινες πλάκες, ενώ το νότιο καλύπτεται με ψηφιδωτή σύνθεση που περιλαμβάνει ζώα μέσα σε φυσικό περιβάλλον.

Από το 1309 και για δύο περίπου αιώνες, η Ρόδος αποτέλεσε το διοικητικό και πολιτικό κέντρο του ιπποτικού κράτους, το οποίο περιλάμβανε τα περισσότερα από τα νησιά της Δωδεκανήσου και είχε να αντιμετωπίσει, εκτός από τα εσωτερικά του ζητήματα, τη διαρκή μουσουλμανική απειλή. Τα πανίσχυρα τείχη της πόλης αντιστάθηκαν ακόμα και στην πολιορκία του Μωάμεθ του Β’ του Πορθητή, το 1480, η οποία κατέληξε στην ήττα της υπέρτερης αριθμητικά τουρκικής δύναμης.

Ορόσημο για την ιστορία της Ρόδου αποτελεί το έτος 1522, όταν ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής κατόρθωσε, έπειτα από εξαντλητική για τον πληθυσμό πολιορκία, να συνθηκολογήσει με τους Ιππότες. Το ιπποτικό τάγμα υποχρεώθηκε να παραδώσει την πόλη στους Τούρκους, να εγκαταλείψει την έδρα του και να αποσυρθεί στη Μάλτα, αφήνοντας πίσω πλήθος μνημείων, ανεξίτηλα ίχνη της παρουσίας του στο νησί. Η περίοδος της Τουρκοκρατίας κράτησε ως το 1912 και την ακολούθησε η περίοδος της ιταλικής κατοχής (1912-1948). Μόλις το 1948 ενσωματώθηκε το νησί στο ελληνικό κράτος.

Η πρόσβαση στο Μνημείο γίνεται οδικώς, σε απόσταση 200μ. δυτικά της Χώρας και 2 χλμ. από την Πόθια, την πρωτεύουσα του νησιου.

ΦΥΛΛΑΔΙΟ ΧΡΙΣΤΟΣ ΤΗΣ ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ